Terugblik conferentie 'Samen tegen discriminatie in de zorg- en hulpverlening' 16 juni

Dagvoorzitter Fadoua Alaoui startte de conferentie. Saskia Schalwijk, directeur-bestuurder van Sigra, verwelkomde alle aanwezigen en gaf inzicht in de visie van Sigra en het belang van samenwerken op dit onderwerp:

‘Alleen samen kunnen we passende ondersteuning en zorg geven, voor elke inwoner.’

Daarnaast vertelde Saskia over hoe Sigra aandacht heeft voor diversiteit en inclusie met voorbeelden als: het Netwerk Diversiteit Amsterdam, kennissessies, de Sigra Diversiteitsaward en de samenwerkingen in de regio met bijvoorbeeld de gemeente Amsterdam. Zo heeft de gemeenteraad begin dit jaar ingestemd met een initiatiefvoorstel om discriminatie in de zorg tegen te gaan en is deze conferentie daaruit voortgevloeid.

Om dit thema goed aan te pakken is het allereerst belangrijk dat medisch wetenschapsonderzoek inclusief is, volgens Drs. Roshnie Kolste, projectleider discriminatie bij Pharos. Roshnie vertelde meer over het onlangs uitgevoerde onderzoek: discriminatie in de zorg.

‘Vaak is er sprake van beïnvloeding door vooroordelen, waarvan een hulpverlener zich niet van bewust is. Mensen met een migratie achtergrond worden minder snel doorverwezen. Een ‘bias’ start al tijdens de dermatologie boeken. Deze gaan over de witte huid, terwijl je rode plekken dus niet op een donkere huid ziet.’

Ook zagen we opnames waarin zorgverleners en zorggebruikers hun ervaringen deelden. 
30 juni geeft Pharos samen met Kennisplatform Inclusief samenleven (KIS) een webinar over discriminatie in de zorg. Aanmelden kan kosteloos via de website.

Het belang van cultuursensitief werken

Panelleider Fadoua Alaoui en de panelleden namen vervolgens het woord. Hanife Güzel werkzaam bij Sensa Zorg en Simone Goosen, projectleider van de campagne: ‘Tolken terug in de zorg, alstublieft’ bij Johannes Wier Stichting voor Gezondheidszorg en Mensenrechten, gingen in gesprek over cultuursensitief werken.

Hanife benoemde de stappen die we moeten nemen om cultuur sensitief te werken.

‘Referentiekaders zijn gevaarlijk om aannames mee te doen. De dialoog aangaan is veel beter en achterhalen wat de beweegreden van iemand is. Bijvoorbeeld waarom een vader niet wil dat de dochter uit gaat. Of waarom een cliënt niet aangeraakt wil worden.’

Sensa Zorg heeft een tool ontwikkeld: ‘de Levensboom’, waarmee de situatie en achtergrond van een cliënt in beeld kan worden gebracht.

Simone gaf inzicht in de campagne om tolken zonder kosten terug in de zorg te krijgen, aan te vragen via één telefoonlijn. In 2012 is door de overheid de subsidie stopgezet.

‘Volgens de overheid kan een buurvrouw/-man mee als ondersteuning, maar meestal gaan kinderen mee naar de huisarts of het ziekenhuis.’

De situatie laat echter zien dat wanneer de ouders stress ervaren dit bij kinderen kan leiden tot overbelasting of psychische belasting. ‘Een kind is geen tolk maar hoort op school te zitten’, geeft de campagne aan.

Aandacht voor ongewenst gedrag op de werkvloer

Het tweede panelgesprek ging over ongewenst gedrag en discriminatie op de werkvloer. Hui-Hui Pan, Bestuurslid Het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam (MDRA) en directeur Pan Asian Collective, benadrukte het belang van discriminatie melden.

‘Meld discriminatie ook als je twijfelt. Als jij het ervaart als discriminatie, dan is het discriminatie. Dat kan niemand voor jou bepalen.’

Het Meldpunt is er voor alle inwoners van Groot-Amsterdam. Een melding kan gemaakt worden via: www.mdra.nl.

Ahssen Haroon, Strategie-adviseur bij Amsterdam UMC, vertelde over het strategie-traject diversiteit & inclusie wat voor aankomende 5 jaar is ontwikkeld.

‘Voor de presentatie was de top 200 van de organisatie uitgenodigd. Het viel op dat er weinig vrouwen waren en welgeteld drie mensen van kleur. Er was meteen draagvlak binnen de organisatie om hier iets aan te veranderen.’

Amsterdam UMC onderneemt meerdere activiteiten waaronder de podcast: ‘Wij samen’ waarin ongewenst gedrag, blinde vlekken en discriminatie bespreekbaar worden gemaakt.

Sarah Elbadr-Boers, Kwartiermaker bij Amsterdam Divers & Inclusief en beleidsmedewerker Diversiteit in Bedrijf (SER), lichtte toe dat zij bestaan om organisaties (kosteloos) te ondersteunen bij diversiteit & inclusie. Volgens Sarah start het bij bewustwording.

‘Discriminatie is vaak een gevolg van blinde vlekken binnen organisaties. Het opstellen van een gedragscode en delen op intranet is niet voldoende. Maak het leefbaar en hang het op in de organisatie. Creëer een veilige plek, waar verhalen verteld kunnen worden en geef mensen het gevoel dat er geluisterd wordt.’

Na de breakoutsessies droeg Gershwin Bonevacia een prachtig gedicht voor. De zaal werd geraakt en ontroerd door zijn woorden. Het gedicht 'Omdat we dat wel zijn’ is hier terug te lezen.

Fadoua Alaoui sloot de dag af door ervaringen uit het publiek op te halen. Genoemd werd dat de strijd niet in één dag is gevoerd, dat het mooi is om te zien dat er veel mensen uit het vakgebied aanwezig zijn en dat consequenties nodig zijn om discriminatie echt aan te pakken.

Deelnemers konden ook nog napraten

Zo zei fractievertegenwoordiger DENK:

‘Ik ben het eens met wat aan het eind gezegd werd door Amsta: de gebruikte terminologie moet voor iedereen duidelijk zijn. Welke woorden gebruiken we wel en welke niet? En waarom? Wat zijn de consequenties?’

Zorgorganisaties Amsta en Cordaan gaven nog de laatste tips mee: 

‘Reflectie, transparantie en actie zijn essentiële ingrediënten om discriminatie bespreekbaar te maken en naar een hoger plan te krijgen.’ (Teamcoach bij Amsta).

‘Een wens van de hulp-/zorgvrager niet alleen benaderen vanuit de instelling, maar ook vanuit de zorgvrager of familie/mantelzorger.’ (Intercultureel Consulent bij Cordaan).

Bedankt

We bedanken iedereen voor zijn of haar bijdrage aan en aanwezigheid op deze middag. We kijken terug op een geslaagde middag en hopen jullie allemaal weer te zien op de volgende conferentie.

Presentaties

De gegeven presentaties zijn gedeeld met de deelnemers. Ben je ook geïnteresseerd? Stuur dan een e-mail naar: Sanne Janssen, sjanssen@sigra.nl.